ژیل لومونو فرانسوی از تجارب ۴۰ سال فیلمسازی خود در حوزه فیلم کوتاه سخن گفت.
به گزارش ستاد خبری سی و پنجمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران، ژیل لومونو فیلمساز فیلم کوتاه و دبیر جشنواره فیلم فستیماژ از کشور فرانسه با موضوع “بیست نکته درباره فیلم کوتاه از ایده تا اکران”به عنوان نخستین مهمان خارجی سلسله نشستهای تخصصی ۳۵-۲۰ از طریق اسکایپ به سخنرانی پرداخت.
دکتر الستی دبیر علمی این دوره از جشنواره در ابتدا از ژیل لومونو خواست تا نکاتی برای فیلمسازان فیلم کوتاه برای حضور در جشنوارههای خارجی ارائه دهد که او گفت: اولین نکتهای که توصیه میکنم این است که هیچ وقت شبیه به بقیه سعی نکنند فیلم بسازند. دومین نکته این است که حقیقت را بگویند. تابستان امسال در اصفهان بودم و آنچه که من را غافلگیر کرد این بود که همه آنچه که رسانههای خارجی از ایران میگفتند دروغی بیش نبود و تصویر ایران چیز دیگری است. در اروپا رسانهها به ما دروغ میگویند وهیچ وقت حقیقت تاریخ ایران را تعریف نمیکنند.
وی ادامه داد: آنچه که شما باید از ایران به جهان انتقال دهید تصویر درست است و برعکس آنچیزی است که رسانهها سعی میکنند به ما بقبولانند. بنابراین سعی کنید حقیقت را بیان کنید و از بیان حقیقت نترسید. در جشنواره فیلم کودک و نوجوان اصفهان امسال یک فیلم کوتاه ایرانی دیدم به نام “بدو رستم بدو” و آن چیزی که دراین فیلم برایم بسیار جالب بود این بود که واقعیت ایران را با یک طنز بسیار جذاب به نمایش گذاشته بود و حقیقت پشت این تصاویر بسیار من را جذب کرد.
لومونو افزود: احساس کردم این کارگردان جوان حقیقت را بیان میکند. آنچه که باید بدانید این است که حقیقت یک چیز بیشتر نیست کسانی که میگویند حقایق متعددی وجود دارد دروغ میگویند. چیزی که باید بدانید این است که آنچه رسانههای مختلف جهان اعلام میکنند تمام حقیقت نیست و شما باید آن حقیقتی که حس میکنید واقعیت است را بیان کنید. این تنها توصیه من برای رفتن به فستیوالهای جهانی است. فیلمساز فیلم کوتاه باید بداند که وقتی صحبت از حقیقت میکنیم این حقیقت چیزی نیست جز آنچه که او دنیا را به شیوه خود میبیند و به سبک خود بیان میکند.
دبیر فستیوال فستیماژ گفت: آنچه که حسن فیلم است این واقعیت است. ضمن این که فیلمی که دیده نشود اصلا وجود ندارد و مهم این است که فیلم دیده شود.
لومونو در ادامه بیان کرد: میخواهم با همه صادق باشم. این را نمیگویم که از من تمجید کنید من تجربه ۴۰ سال کارم را امشب در اختیار شما میگذارم. در سینما دو راه حل بیشتر نداریم. یا باید باشیم یا باید بسازیم. اگر میخواهیم صرفا باشیم این بودن هیچ حسنی در سینما ندارد. اگر بخواهیم بسازیم سینما با آغوش باز خواهد پذیرفت. حال باید پرسید که سینما چیست؟ سینما ازفیلمنامه شروع میشود و فیلمنامه یک داستان است که هرکس به سبک خود آن را تعریف میکند. فیلمنامه باید به شکلی نوشته شود که قابل دیدن باشد.
این فیلمساز در ادامه اظهار کرد: از تلویزیون متنفرم چرا که از راهکارهای سینما به شکل بدی استفاده کرده است تا مسائل خود را بیان کند. سینما یک فکر بی همتا از یک شخص بی تکرار در جهان است. به همین دلیل نباید فرم را در سینما و تلویزیون با هم اشتباه بگیریم.
وی ادامه داد: این یک رویکردی است که نسبت به فیلمنامه در سینما میتوانیم داشته باشیم. دوباره تکرار میکنم فیلمنامه چیست؟ فیلمنامه یک نقشه راه است که ما را از نقطه A به نقطه B میبرد. بنابراین فیلمنامه سندی است که راه را برای رفتن از یک نقطه به نقطه دیگر نشان میدهد. این یک مرحله پایهای در امر خلاقه است. بنابراین وقتی راه را میدانیم راحتتر میتوانیم مسیر را طی کنیم.
لومونو همچنین درباره تضاد داستان با فیلمنامه نیز توضیح داد: داستان شروع، میانه و پایان است. اگر این سه عنصر در داستان وجود نداشته باشد درست عمل نخواهد کرد. آنچه که باید بدانیم این است که سناریو کلمات سیاهی است که روی برگه سفید نوشته شده است اما وحی منزل نیست و نباید همه آنچه که روی کاغذ نوشته شده است را کامل اجرا کنیم.
وی افزود: اما در فیلمبرداری آنچه که باید مورد توجه واقع شود این است که به لحاظ فنی کجا ایستادهایم. امروز فیلمسازی بسیار راحت شده است و میشود با یک تلفن همراه نیز فیلم ساخت. در فرانسه ما معتقدیم این ابزار نیست که متخصص را میسازد. یکی از اشتباهات فیلمسازان جوان این است که فکر میکنند اگر به روزترین دوربین را در اختیار داشته باشند میتوانند بهترین فیلم را بسازند در حالیکه اینگونه نیست.
وی درباره تجربیاتش در حوزه فیلم کارگاهی نیز گفت: اولین نکته این است که وقتی یک گروه کارگاهی دور هم جمع میشوند باید از ایدههای آنها مطلع شد و انها را در یک زاویه دید مشترک قرار داد. دومین نکته این است که کارهای پیچیده و سخت فیلم تولیدی را در یک فیلم کارگاهی نمیتوان به همراه داشت. هرچه سادهتر نوشته و ساخته شود امکان موفقیت فیلم کارگاهی بیشتر خواهد بود.
لومونو اظهار کرد: در کار گروهی آنچه که خیلی ناراحتم میکند حضور یک روحیه طالبانی در گروه است و اینکه حس شود کار یک نفر از همه برتر است. آنچه که مهم است گروه باید بتواند یک فیلمنامه گروهی پیدا کند و همه در نگارش آن دخیل باشند. در یک روند دموکراتیک یک نفر نباید همه انرژی گروه را به سمت خود بکشاند. باید تمامی ایدهها را با هم ترکیب کرد و به یک فیلمنامه گروهی رسید که اکثریت ایدهها را در خود داشته باشد.
وی همچنین در ادامه تاکید کرد: به خاطر داشته باشید که فیلمنامه خوب، گروه خوب و بازیگران خوب تضمین کننده یک فیلم خوب نیستند. فیلم خوب مانند زمانی است که دو نفر از یک چیز بسیار لذت میبرند. این دو نفر فیلمساز و تماشاگر هستند، چراکه وقتی فیلمساز در زمان ساخت اثر لذت ببرد آن حال خوب را به تماشاگر نیز منتقل میکند. فیلمساز اگر بخواهد چیزی را تحمیل کند به مشکل برخواهد خورد و جواب نخواهد داد. یکی از جذابیتهای سینما که باعث دوام آن تا امروز شده است این است که نمیشود در سینما تقلب کرد.
سی و پنجمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران تا ۲۲ آبان ماه در پردیس ملت ادامه دارد.