«عنصر خیال در فیلم کوتاه»، دهمین نشست تخصصی از سلسله نشست‌های تخصصی «۲۰ نشست ۳۴» در سومین روز از سیوچهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران، با حضور سیدمحمد بهشتی در پردیس گالری سینمایی ملت برگزار شد.
به گزارش ستاد خبری سی و چهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران، دومین نشست سومین روز جشنواره فیلم کوتاه تهران با عنوان با حضور سیدمحمد بهشتی برگزار شد.
بهشتی با بیان اینکه همه چیز در این دنیا یک وجه مادی و یک صورت خیالی دارد، اظهار کرد: وجه مادی وزن دارد اما صورت خیالی بی وزن است. وجه مادی دارای بعد مکانی و بعد زمانی است اما وجه خیالی اینطور نیست. ما در این عالم حبس در زمان و مکان هستیم و حضور ما در قفس عالم ماده باعث می شود که از عالم خیال فاصله بگیریم. خیال از قواعد عالم ماده پیروی نمی کند بنابراین در عالم خیال هرچیزی امکان پذیر است.
وی افزود: آیا تا کنون به مینیاتور توجه کردید؟ در مینیاتور شب وجود ندارد همانطور که روز هم وجود ندارد. به طبع آن سایه هم نخواهد بود چون نوری در کار نیست. عالم خیال چون در زندان مادی قرار نگرفته؛ در قیاس با عالم ماده بسیار وسیع تر و عظیم تر است و فاصله میان ادبیات داستانی تا فیلم داستانی را میتوان گواه بر این ادعا دانست. هیچ رمانی را سراغ ندارید که وقتی فیلم آن را دیدید؛ ناراحت نشده باشید چون در ادبیات کلام حد و مرز ندارد در حالیکه برای به تصویر آوردن باید همه چیز را کوچک و محدود کرد.
بهشتی همچنین توضیح داد: از آنجایی که خیال پیرو قواعد مادی نیست، دچار عوارض دنیای ماده هم نمی شود. مثلا گلی که در باغچه است یک روز غنچه است و یک روز میمیرد. در عالم اما اینگونه نیست درواقع مادیت شیء باعث فسادش خواهد شد. به همین دلیل است که در هنر کهنگی معنا ندارد. هنر ارتباط مستقیمش با خیال است و شما برای یک اثر هنری ۵۰۰ ساله همچنان موجودیت قائلید درحالی که سازنده آن تا امروز هفت کفن پوسانده است.
وی با اشاره به اینکه خود خیال مراتب دارد، ادامه داد: نازل ترین مرتبه اش این است که صورت خیال بارها بارها تجرید شود تا چیزی از آن نماند. فیلم کوتاه یعنی چه؟ ما به لحاظ فرهنگی و تاریخی این هنر را پیاده کرده بودیم تا گوهر هرچیزی را از قوه به فعل دربیاوریم. این هنر را در همه زمینه ها هم داشتیم. وقتی در طول تاریخ بشر، حیوان اهلی می شود پس حیوان اهلی نسبت به حیوان وحشی گوهریست پنهان. اکثر حیوانات در این بودند که اهلی شدند.
سیدمحمد بهشتی اضافه کرد: شعر یعنی بیرون آوردن معنا از پس پرده. در تاریخ ایران شاعران بزرگ بسیارند چنان که امروز در آلمان فیلسوف زیاد است یا در گذشته یونان به این شکل بود. در تمام حیطه ها از ما انتظار شاعری دارند چون این کاریست که از ما بر می‌آید و هیچ رقیبی هم نداریم.
وی در پایان گفت: در فیلم کوتاه هم می توانیم بی قید و محدودیت شاعری کنیم چون در عالم شعر ما قصیده، غزل، رباعی، منظومه و … داریم. اشعاری داریم که حتما باید بهانه داشته باشد اما اشعاری هم داریم که در آن مقید به هیچ چیز نداریم در این فضا ما به طور مثال رباعی داریم. رباعی یک سیلی خیالی و معنایی است. فیلم کوتاه هم باید همینطور باشد. به عقیده من وقتی فیلم کوتاه هم اگر به اعماق یک چیزی برود و آن را به اندازه یک رباعی بیان کند موفق می شود.
سیوچهارمین جشنواره بین‌المللی فیلم کوتاه تهران ۲۵ تا ۳۰ مهرماه به دبیری سیدصادق موسوی در پردیس سینمایی ملت در حال برگزاری است.
