خوشنظر گفت: جشنواره فیلم کوتاه تهران از برترین جشنوارههای دنیا محسوب میشود که این مسئله نشان از شناخت تولیدکنندگان فیلم کوتاه در سراسر دنیا از این رویداد دارد.
به گزارش ستاد خبری سی و چهارمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران، امید خوشنظر کارگردان انیمیشن کوتاه “تمام زمستانهایی که ندیدهام” که موفق به دریافت جایزه بخش آسیایی و هیات داوران از سی و یکمین دوره از جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه شد، در گفتوگو با ستاد خبری جشنواره درباره کیفیت دوره گذشته این رویداد گفت: سال گذشته فرصت آن را نداشتم تا آثار بخش فیلمهای داستانی را ببینم اما به همراه دکتر محمدعلی صفورا و روانبخش صادقی در نشستهای نقد و بررسی فیلمهای پویانمایی بخش مسابقه ایران حضور داشتم. در بخش انیمیشن جشنواره سال گذشته کیفیت آثار خوب بود. امسال نیز در هیأت انتخاب آثار پویانمایی حضور داشتم اما کیفیت آثار شرکتکننده در این بخش از جشنواره، نسبت به سال گذشته چندان مطلوب نیست. اما در مجموع جشنواره فیلم کوتاه روند رو به رشدی داشته است.
وی با اشاره به اینکه اکثر افرادی که فیلمهای انیمیشن کوتاه تولید میکنند علاقه دارند تا در آینده وارد حوزه صنعتیتر شوند، خاطر نشان کرد: در کشور ما فیلم کوتاه هویت مستقلی ندارد و فیلمسازان این حوزه تلاش میکنند تا در آینده فیلم صنعتی بسازند اما در حوزه انیمیشن، بستر ساخت فیلم بلند تا کنون به وقوع نپیوسته است و به همین دلیل فیلمسازان انیمیشن به ساخت آثار کوتاه ادامه میدهند.
خوش نظر درباره اهمیت ساخت فیلم کوتاه و آنچه که فیلم بلند را از این جریان متمایز میکند، متذکر شد: همانطور که از اسم فیلم کوتاه مشخص است زمان آن محدود است و باید در یک داستان، مفهوم در زمانی کوتاه به مخاطب انتقال یابد. در میان فیلمساران، ساخت فیلم کوتاه به دلیل محدودیت زمانی به منظور روایت یک مفهوم، قابلیت هنری و روندی خاص دارد.
وی همچنین در ادامه اضافه کرد: ساخت فیلم کوتاه را با تیزرسازی میتوان مقایسه کرد. هر چه زمان در ساخت تیزر کوتاهتر باشد، کار دشوارتر است. چرا که باید مفهوم موضوعاتی که ساعتها میتوان درباره آن حرف زد در مختصات کوچک و زمان کم، به شکل پیامی قابل ارسال و درک از جانب مخاطب، منتقل شود و این هنر فیلم کوتاه است.
این کارگردان با بیان اینکه یک جشنواره به شکل کلی شرح وظایف و سیاستگذاریهایی دارد، تصریح کرد: سیاستگذاری اصلی جشنوارهها، برنامهریزی به منظور نزدیک شدن و جمعآوری اهل فن و افرادی است که در رشتهای فعالیت دارند. باید در آن آثار سال دیده شود و تجربیات به اشتراک گذاشته شود. جشنواره با جذب اساتید، افراد حرفهای و برگزاری ورکشاپها باید روند آموزشی داشته باشد. اینگونه رویدادها با جذب آثار خارجی و نقد و بررسی آثار شرکتکننده باید شرایطی را فراهم کند تا کیفیت فیلمها در سطح بینالمللی قیاس شوند. این عوامل میتوانند به رشد سینمای فیلم کوتاه کمک کنند.
وی در ادامه افزود: به اعتقاد من روند تشویق مالی در جشنوارهها پاسخگو نیست و این رویدادها باید در جهت حمایت از آثار بعدی هنرمندانی که تولیدات قابل تاملی داشتهاند، گام بردارد. اسپانسرهایی که وارد فعالیت اجرایی جشنواره میشوند به جای حمایت مالی، با در اختیار قرار دادن امکانات به منتخبین، روند رو به رشد جشنواره را افزایش دهند. فیلمساز همواره دغدغه ساخت فیلم آینده خود را دارد و با تسهیل شرایط این امکان را دارد تا اثر بعدی خود را حرفهایتر بسازد.
امید خوشنظر در پاسخ به این سوال که کسب جایزه از این جشنواره چه تغییراتی در مسیر حرفهای او ایجاد کرده است، یادآور شد: جایزه بسیار لذتبخش است و انگیزه بیشتری برای ساخت اثر بعدی به فیلمساز میدهد، اما به نظرم کارکرد استرسزایی دارد. چرا که فیلمساز نسبت به تولید آینده خود ریزبینتر و نکتهسنجتر خواهد شد و در برخی موارد از جسارتش میکاهد. اگر او در فیلم بعدی روند رو به رشدی نداشته باشد شاید دیگر نتواند اثری را تولید کند که البته این موضوع به روحیه افراد باز میگردد. به اعتقاد من فیلمساز نباید انتظار داشته باشد که اگر در دورهای از جشنواره موفق به دریافت جایزه شد، در دورههای بعدی نیز باید جایزه بگیرد.
وی درباره جایگاه بینالمللی جشنواره فیلم کوتاه تهران، عنوان کرد: پس از گذشت سالها این رویداد، جزء برترین جشنوارههای دنیا قرار دارد که این مسئله نشان از آن دارد که تولیدکنندگان فیلم کوتاه در سراسر دنیا این جشنواره را شناخته و آثارشان را به آن ارسال میکنند. در جشنوارههای بینالمللی مجموعه رقابتهای داخلی و خارجی بسیار تنگاتنگ است و آثار خارجی با سختگیری خاصی انتخاب میشوند و این نگاه سلیقهای باعث شده تا فیلمسازان خارجی نتوانند فیلمهای جشنواره را ببینند و از آثار شرکتکنندگان داخلی شناخت پیدا کرده و با آنها ارتباط برقرار کنند.
خوشنظر همچنین در ادامه اضافه کرد: حتی داوران خارجی نیز تنها به منظور داوری آثار به این جشنواره میآیند. در حالیکه میشود از آنها نظرات تخصصی خواست و با برگزاری ورکشاپهایی به نحو احسن از حضورشان استفاده کرد.
این انیمشنساز درباره ارزیابی رقابت فیلمهای کوتاه ایرانی با آثار خارجی یادآور شد: درخصوص فیلم کوتاه تخصصی ندارم اما در حوزه انیمیشن مشکل عمده فیلمسازان ما این است که درگیر پیچیدگیها میشوند که در دنیا محلی از اعراب ندارد. فیلمسازان دنیا موضوعات پیچیده را با بیانی ساده مطرح میکنند در حالیکه فیلمسازان ایرانی برعکس عمل کرده و موضوعات را در لایههای مختلف فیلم مطرح میکنند. این که مخاطب به دنبال کشف باشد ذاتاٌ بد نیست اما گاه باعث میشود که مخاطب از دریافت بطن موضوع عاجز شود و این مسئلهای است که منجر به آن میشود که در برخی موارد آثار ما فهمیده نشوند. هر چند که این نظریه به شکل عمومی و گسترده نیست اما باید از پیچیدگی پرهیز شود تا در حوزه بینالمللی نیز تماشاگر مفهوم را درک کند.
وی با اشاره به اینکه پتانسیل ذاتی فیلم کوتاه این است که مخاطب عام داشته باشد، اظهار داشت: نگاه فرهنگی مردم کشور ما با ذات فیلم کوتاه موازی نیست و فیلم کوتاه در میان تماشاگر عام دارای ارزشی نیست که برایش وقت بگذارند. اکثر مردم به سینما نگاه سرگرمی دارند و خیلی به دنبال دریافت پیام از آن نیستند. مسئله دیگر این است که در جامعه صرف آنکه از طریق شبکه ۴ که نگاهی فرهنگی دارد، فیلم کوتاه معرفی شود کافی نیست و شناساندن آن نیاز به فضای بیشتری دارد. نکته آخر اینکه تولیدکنندگان فیلم کوتاه آثارشان را به گونهای میسازند که طبیعتاٌ برای مخاطب عام قابل درک و فهم نیست.
امید خوشنظر درباره راهکارهای تامین اقتصاد و هزینههای تولید فیلم کوتاه گفت: در همه جای دنیا سازمانهایی حمایت از فرآیند فیلم کوتاه را متقبل میشوند. در کشور ما نیز این جریان وجود داشته اما بنا به دلایلی اکنون حجم حمایت کمتر شده است و یا به افراد خاصی اختصاص یافته است. بخش عمده فعالیت انجمن سینمای جوان آموزش است. بنابراین باید حوزههای دیگر موظف شوند تا سالانه حدود ۱۰۰ فیلم کوتاه را حمایت کنند.
این فیلمساز در پایان صحبتهایش درباره جذب اسپانسر به منظور تولید فیلم کوتاه افزود: جذب اسپانسر به زیرکی فیلمساز بستگی دارد. او باید این توان را داشته باشد تا بدون لطمه به موضوع فیلم، هدفی را که اسپانسر دارد را نیز محقق کند. بنابراین در کنار کمکهای دولتی جذب اسپانسر با نگاه خلاقانه به اقتصاد فیلم کوتاه کمک خواهد کرد. فاز دیگر برای تامین هزینههای این جریان کمکهای دوستانه است یعنی یاری رساندن به ساخت آثار یکدیگر که البته به راحتی انجام نمیشود.
سیوچهارمین جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه تهران ۲۵ تا ۳۰ مهرماه سالجاری برابر با ۱۷ تا ۲۲ اکتبر ۲۰۱۷ به دبیری سیدصادق موسوی برگزار خواهد شد.