مهدی کرم پور در نشست «سینما و یک دیدگاه»:
فیلمسازی یافتن جای جادویی دوربین است
مهدی کرم پور با اشاره به حفظ نگاه شخصی فیلمساز در ساخت آثار سینمایی، گفت: سینماگر باید پیش از تولید از فیلمنامهاش دفاع کند و پس از ساخت اولین منتقد فیلمش باشد.
به گزارش ستاد خبری جشنواره فیلم کوتاه تهران، نشست «سینما و یک دیدگاه» با موضوع «نگاه کردن با دوربین» با حضور مهدی کرم پور در چهارمین روز از برگزاری جشنواره بینالمللی فیلم کوتاه برگزار شد. رامتین شهبازی اجرای این جلسه را برعهده داشت.
در ابتدای این نشست مهدی کرم پور با اشاره به اهمیت رویکرد در کار فیلمسازی، عنوان کرد: حلقه مفقوده در بحث های فرم و محتوا، عدم توجه به رویکرد است. رویکرد زاویه دید فیلمساز به موضوع است. وجود رویکردهای مختلف است که فیلمها را علیرغم سوژه واحدشان از همدیگر متفاوت میکند.
وی اضافه کرد: در سینمای ما پرداختن به یک سوژه ممکن است با ممیزی مواجه شود اما فیلمسازان میتوانند با رویکرد درست از کنار سانسور عبور کنند. آموزش رویکرد فیلمسازی در هیچ دانشگاهی به دانشجویان آموزش داده نمیشود. برخورد با یک سوژه با رویکرد دینی یا غیردینی معانی و شیوههای متفاوتی دارد.
کارگردان «پل چوبی» با اشاره به اهمیت نگاه کردن در عرصه فیلمسازی، گفت: بسیاری از کارگردانهای فیلم کوتاه یا فیلم اولی در انتقال درونیاتشان به فیلم ناموفق هستند. فیلمساز باید بداند جای درست دوربین کجاست و در آن نقطه جادویی دوربین اش را بکارد. پیدا کردن جای درست دوربین احتیاج به مطالعه، سفر، تربیت و… دارد اما بیش از هرچیز به درونیات فیلمساز برمیگردد.
وی شناخت ظرفیت و تواناییهای شخصی را برگ برنده فیلمسازان موفق دانست و تصریح کرد: همه سوژهها برای همه کارگردانها نیست. ما باید طرفیت های فردی و بومی خود را کشف کرده و بهتر بشناسیم. در حال حاضر سینمای ایران درباره چیزهایی فیلم میسازد که بلد است و نسبت به آن شناخت دارد. همین مساله هم عامل پیشرفت و استقبال از سینمای ما در دنیا شده است. فیلمساز باید بداند مزیت رقابتی او چیست.
کارگردان «چه کسی امیر را کشت» با اشاره به اهمیت تجربه در کار فیلمسازی، بیان کرد: چندین سال پیش فیلم کوتاهی را در همین جشنواره فیلم کوتاه تهران داشتم که محمود دولت آبادی هم به تماشای آن نشست. بعد از فیلم به من گفت:«تو خیلی کتاب می خوانی؟» من هم که جوان بودم و این حرف را از او شنیدم با خوشحالی تایید کردم. در جواب به من گفت: «معلوم است چون همه سوادت از کتابها میآید. کم زندگی کردهای». من این جمله کلیدی را از او به یادگار دارم. بعد از آن به همه جا سفر کردم و ده به ده ایران را گشتم.
کرم پور ساخت فیلم کوتاه را بهترین دریچه ورود به سینما دانست و عنوان کرد: دستیاران کارگردان کمی را میشناسم که کارگردانهای موفقی شده باشند. دستیار بهرام بیضایی یا عباس کیارستمی فیلم را از دریچه این اساتید میبینند اما آنها خودشان لحظات درخشان فیلمشان را بر اساس زندگی واقعی به کف میآوند.
وی ادامه داد: فرانسوا تروفو معتقد است فیلمسازی مثل سس است یا درمیآید یا خراب میشود و حد وسط هم ندارد. هرکسی که تابه حال سوار هواپیما شده است میداند که از ورود اشیاء نوک تیز به داخل هواپیما جلوگیری میشود ولی ترومن در فیلم «بیل را بکش» یک شمشیر سامورایی را به هواپیما میبرد و هیچ کسی هم به این فیلم انتقاد نمیکند. چون فیلمساز از عهده کار برآمده است.
کارگردان «جایی دیگر» با اشاره به منطق روایی آثار سینمایی، اشاره داشت: فیلم یا فیلمنامه خوب منطق روایی مشخصی دارد که تا پایان آن حفظ میشود. در واقع سناریو قرار مقدس ما برای فیلمسازی است. ما باید به دنبال جای لعنتی و جادویی فیلم بگردیم. پیدا کردن آن هم محصول نگاه کردن و آنالیز کردن دنیای پیرامون است.
وی درباره آزادی عمل فیلمسازان فیلم کوتاه، گفت: در این عرصه از قیدوبند سینمای گیشه رها هستیم. این سینما خیلی شخصی است. نگاه شخصی کیارستمی نیز از فیلم های کوتاه او میآید. فیلم کوتاه بیش از سینما محصول دوران مدرن است و به اعتقاد من به دلیل ایجاز بیش از حدش نمیتواند خیلی بیانگر باشد اما بسیار تاثیرگذار است.
این کارگردان با اشاره به تجربههای شخصی خود در فیلمسازی، بیان کرد: جزو کارگردانهایی هستم که دکوپاژ و استوری برد دقیقی دارم اما سر صحنه آنها را کنار میگذارم. فضای لوکیشن و فیلمبرداری امکاناتی دارد که میتواند ایدههای اولیه را تصحیح یا کامل کند. برای همین پیشتولید طولانی و تولید متعادلی دارم.
در پایان این نشست رامتین شهبازی مجری و کارشناس برنامه، گفت: اطلاعات سینمایی با سواد سینمایی فرق میکند. مثلا ساختار سه پردهای سیدفیلد در سینمای ما چندان کاربرد ندارد و شناختن آن مستلزم سواد سینمایی است.
وی افزود: هرکدام از ما سازوکاری ذهنی داریم که براساس آن با جهان موجه میشویم. بخشی از این سازوکاز ذهنی است و بخش دیگر آن تربیتی. ما باید بعد از گذشت زمان به نگاه شخصی و سازوکارهای ذهنی خودمان دست پیدا کنیم.
نشست های «سینما و یک دیدگاه» تا ۲۳ آبان هر روز ساعت ۱۷:۳۰ در سالن ۳ پردیس چارسو برگزار می شود. در ادامه این نشست ها شنبه ۲۲ آبان نازنین مفخم درباره «جایگاه تدوین در سینمای حرفه ای» صحبت می کند، و در آخرین نشست یکشنبه ۲۳ آبان احمدرضا درویش درباره سینمایش «از ابتدا تا رستاخیز» می گوید.